Rafiq Hüseynov və Roza Tağıyevanın faciəli ailə hekayəsi – Oğullarını doğrayıb çamadana yığdılar

Bəzən insan səsi ilə tanınır. Bəzən isə sükutu ilə.

Rafiq Hüseynov səs idi. Ekrandan gələn, evlərin divarlarına toxunan, sözə nizam verən səs. Roza Tağıyeva isə sükutun içində danışmağı bacaran qadın idi — baxışı ilə, fasiləsi ilə, cümlənin sonundakı titrəyişlə. Onlar efirdə həyat verirdilər. Amma həyat bir gün onlardan ən qiymətlisini aldı.

Xoşbəxtlikdən faciəyə gedən yol

Rafiq Hüseynov və Roza Tağıyeva bir vaxtlar televiziyanın ən yaraşıqlı cütlüklərindən sayılırdı. Bu ailənin sevgidən doğan ən böyük sevinci isə oğulları Rövşən idi. Gənc, savadlı, gələcəyə ümidlə baxan bir oğul… Universitet auditoriyalarında tarix oxuyan, evə qayıdanda valideynlərini gələcək planları ilə sevindirən bir övlad.

Amma 1984-cü il bu ailənin yaddaşına qara hərflərlə yazıldı.

Rövşən bir gün evə qayıtmadı. Saatlar günlərə, günlər kabusa çevrildi. Sonra isə hər bir valideynin qorxduğu, amma inanmaq istəmədiyi xəbər gəldi: oğulları qətlə yetirilmişdi. Qətli adi ölüm adlandırmaq mümkün deyildi — qəddarlıq insan təsəvvürünü aşırdı. Rövşən 18 yaşında qətlə yetirilib. Cinayətkar onu öldürməklə kifayətlənməyib, meyitini doğrayaraq çamadana yığıb. Bu xəbər Rafiq Hüseynovun dediyi kimi, “səsi boğazında düyünlədi”. O gündən sonra efirdə danışmaq, söz demək onun üçün əvvəlki kimi olmadı.

Roza Tağıyevanın sükutla danışan etirafları

Roza Tağıyeva illər sonra verdiyi müsahibələrdə bu faciədən nadir hallarda danışdı. Amma danışanda cümlələri qısa, mənası ağır olurdu. O deyirdi ki, övlad itkisi ananı iki dəfə öldürür: bir dəfə balanı itirəndə, ikinci dəfə isə onun yoxluğuna alışmalı olanda.

Onun sözlərində ən ağrılı məqam isə bu idi: “Rövşənin öldüyünü yox, necə öldürüldüyünü öyrənmək insanın ağlını əlindən alır”.

Roza Tağıyeva bu faciədən sonra uzun müddət efirə çıxmaq istəməmişdi. O, studiyanın işıqlarını oğlunun açılmayan gözlərinə bənzədirdi. Sükut onun üçün həm müdafiə, həm də cəza idi.

Rafiq Hüseynov: “Kişi ağlamaz deyirlər, amma…”

Rafiq Hüseynov müsahibələrində daha sərt görünməyə çalışsa da, sətiraltı ağrı həmişə hiss olunurdu. O etiraf edirdi ki, kişilər ağlamaz deyənlər, övladını torpağa tapşırmamış adamlardır.

Rövşənin itkisi mənim həyatımın ən ağır dərdi oldu. Bu faciə illərlə mənim könlümə dərin yaralar saldı və məni heç vaxt tərk etmədi. Müqəddəs kitablar yazır ki, ölüm müvəqqəti ayrılıqdır. Mən bu fikri yaxşı başa düşürəm — inanmaq istəyirəm ki, biz bir gün yenidən görüşəcəyik.”

Onun sözlərinə görə, bu faciə yalnız oğlunu yox, ailəsini də əlindən aldı. Yas evə yerləşdi, sevinc evdən çıxdı. Hər baxışda ittiham, hər sükutda günah axtarışı başladı. Nəticədə Rafiq Hüseynovla Roza Tağıyevanın yolları ayrıldı — çünki bəzən acı iki insanı birləşdirmir, əksinə, bir-birindən uzaqlaşdırır.

Ədalət hissi və bitməyən suallar

Qatilin tutulması, məhkəmə qərarı, hökm… bunların heç biri valideynlərin içindəki boşluğu doldurmadı. Rafiq Hüseynov sonralar deyirdi ki, ədalət kağız üzərində yazılan qərardır, ata ürəyində isə hökm ömürlükdür.

Şayiələr çox idi: guya, uşağı Rafiq Hüseynovun oğulluğa götürdüyü adam qısqanclıqdan öldürüb, kimlərsə isə Roza Tağıyevanın əvvəlki evlilikdən olan oğlunu günahkar bilirdi… Amma məlum olan o idi ki, Azərbaycan Dövlət Universitetinin 18 yaşlı tələbəsini kimsə qisas zəminində öldürmüşdü. Amma nəyin, kimin qisası?

Cinayəti törədən isə tutuldu, ona ən ağır cəza da kəsildi. Bayıl həbsxanasında yatan bu adam ağır vərəm xəstəliyinə tutulduğu üçün ölüm hökmü 20 illik cəza ilə əvəzləndi. Amma illər sürətlə keçir. 20 il həbsdə yatan həmin şəxs hazırda azadlıqladır. 2003-cü ildə cəzasını bitirib, Tərtərdə yaşadığı bildirilir. Amma kimdir, nəçidir, yenə də sirdir.

Onları ən çox yaralayan isə cəzanın sonradan yüngülləşdirilməsi olmuşdu. Bu, ailə üçün ikinci zərbə idi — sanki oğullarının ölümü bir daha “təkrar olunurdu”.

Faciədən sonra həyat davam edirmi?

Hər ikisi həyatlarına davam etməyə çalışdı. Rafiq Hüseynov yenidən evləndi, dərs dedi, efirə qayıtdı. Amma tanıyanlar deyirdi ki, onun səsində əvvəlki rahatlıq yox idi. O, danışırdı, amma sanki öz içindən keçmirdi.

Roza Tağıyeva isə daha çox özünə qapandı. O, efirdə qalsa da, ana olaraq içində həmişə yarımçıq qaldı. Onun üçün zaman Rövşənin öldüyü gündə dayanmışdı.

Səsin yaddaşı, ağrının ömrü

Rafiq Hüseynov dünyadan köçəndə, onu tanıyanlar deyirdi ki, o, səsi ilə tarix yazdı, taleyi ilə dərs verdi. Roza Tağıyeva isə bu gün də xatirələrdə övlad acısının susqun siması kimi qalır.

Bu hekayə bir ailənin faciəsi olmaqdan çox, insan taleyinin amansızlığının sübutudur. Efir işıqları sönür, alqışlar bitir, amma valideyn qəlbindəki boşluq heç vaxt dolmur.

Dəniz