Dünyanın ən böyük hərbi hava qüvvələri olan 10 ölkəsi – SİYAHI

Güclü hərbi hava qüvvələri istənilən ölkənin əsas xüsusiyyətidir və onun qlobal siyasətə təsiri barədə çox şey aşkar edə bilər. Bu, bir çox ölkənin qırıcı və digər təyyarələrin təkmilləşdirilməsinə investisiya qoymasının səbəblərindən biridir.

Az24.az bildirir ki, Slash Gear resursu “Flight Global”ın “Dünya hava qüvvələri 2024” hesabatını təhlil edərək, dünyanın ən böyük on hərbi hava qüvvəsini təyyarələrinin sayına görə sıralayıb. Lakin müəlliflər təyyarələrin sayının bir ölkənin gücünün həqiqi əksi olmadığını qeyd ediblər.

10. Fransa

Fransa Hərbi hava qüvvələri 1909-cu ildə ölkəni hərbi işğaldan qorumaq üçün Fransa ordusunun bir hissəsi olaraq yaradılıb. Bu gün ölkənin Hərbi hava qüvvələrində 972 təyyarə var. 2025-ci ilə qədər Fransa Hərbi hava qüvvələri 39 F4.1 Rafale təyyarəsini də cəlb etməyi planlaşdırıb. Çoxməqsədli qırıcılar Fransa Hərbi hava qüvvələrinin ümumi gücünün təxminən 38 faizini təşkil edir.

“Fransa bu yaxınlarda axtarış və xilasetmə əməliyyatları üçün faydalı olacaq iki Airbus H225M helikopteri də alıb. Bundan əlavə, Fransa Hərbi hava qüvvələri həmçinin dörd mühərrikli Airbus A400M nəqliyyat təyyarəsini istifadə edir”, – məqalədə bildirilir.

9. Türkiyə

Türkiyə Hərbi hava qüvvələri dünyanın ən qədim hava qüvvələrindən biridir. O, 1911-ci ildə Osmanlı İmperiyası tərəfindən təsis edilib. Türkiyə Hərbi hava qüvvələri 1069 təyyarədən istifadə edir. Ən yeni əlavələr arasında Turkish Aerospace Industries tərəfindən hazırlanmış beşinci nəsil KAAN qırıcı təyyarələri də var.

2024-cü ildə Türkiyə həmçinin ABŞ ilə F-16 almaq üçün müqavilə imzalayıb. Ölkə həmçinin donanmasına 40 Eurofighter Typhoon əlavə etməyi planlaşdırır.

8. Misir

Misir Hərbi hava qüvvələrinin də 1069 hərbi təyyarəsi var.

“2018-ci ildə Misir Fransadan 30 Rafale qırıcısı, 2021-ci ildə isə daha 30 Rafale qırıcısı alıb. 2025-ci il etibarilə Misir Hərbi hava qüvvələrinin 179 F-16 qırıcısı və 75 Dassault Mirage 5 təyyarəsi var”, –  müəlliflər əlavə edirlər.

7. Pakistan

Pakistan Hərbi hava qüvvələri qırıcılar, bombardmançılar və təlim təyyarələri də daxil olmaqla 1434 təyyarədən istifadə edir. Pakistan Hərbi hava qüvvələri JF-17 Thunder, F-16, J-10C və Fransanın Mirage təyyarələrindən istifadə edir. Ölkə həmçinin KAAN beşinci nəsil qırıcı təyyarələrinin hazırlanması üçün Türkiyə ilə birgə müəssisənin yaradıldığını elan edib.

6. Yaponiya

Yaponiya Hərbi hava qüvvələrinin 1459 aktiv təyyarəsi var. JASDF 127 beşinci nəsil F-35 Lightning II və 105 Lockheed Martin F-2 dəstək qırıcı təyyarələrindən istifadə edir. Ölkə həmçinin T-7 də daxil olmaqla müxtəlif təlim təyyarələrindən istifadə edir.

2025-ci il üçün Yaponiya hökuməti tarixin ən böyük müdafiə büdcəsini 55,1 milyard dollar olaraq təsdiqləyib. Ölkə Beechcraft T-6 Texan II təlim təyyarələrini almağı və Fuji/Subaru T-7 təyyarələrini istifadədən çıxarmağı planlaşdırır. Yaponiya həmçinin altıncı nəsil döyüş qırıcılarının dizaynı və istehsalı üçün birgə müəssisə yaratmaq layihəsi üzərində Böyük Britaniya və İtaliya ilə əməkdaşlıq edir.

5. Cənubi Koreya

Bu reytinqin ilk beşliyini silahlı qüvvələrinə çox ciddi yanaşan Cənubi Koreya tamamlayır. Koreya Respublikası Hərbi hava qüvvələrinin (ROKAF) sayı 1576 olan kifayət qədər böyük bir təyyarə donanması var.

“2014-cü ildə hökumət hava qüvvələrinə növbəti əlavə olaraq ən son beşinci nəsil F-35A təyyarəsini seçib və 2019-cu ildə ilk təyyarənin təhvil verilməsindən sonra bu gizli qırıcılardan daha 20-si istehsal edilib. 2024-cü ilin noyabr ayında ABŞ və Cənubi Koreya mövcud F-15K qırıcılarının hərbi donanmasını modernləşdirmək məqsədi ilə 6,2 milyard dollarlıq müqavilə imzalayıblar”, – məqalədə bildirilir.

Koreya Respublikası Hərbi hava qüvvələri köhnəlmiş və istismardan çıxarılmış F-4E Phantom II donanmasını əvəz etmək üçün özünü KF-21 çoxməqsədli qırıcılarla təchiz etməyi planlaşdırır.

4. Hindistan

Hindistanın hərbi donanması 2296 aktiv hərbi təyyarədən ibarətdir. Bu təsirli arsenala qırıcılar, pilotsuz uçuş aparatları və reaktiv təyyarələr daxildir.

Ölkədə MiG-21, Mirage 2000, Su-30 və Dassault Rafale də daxil olmaqla Rusiya və Avropa qırıcı təyyarələri istifadə olunur. Lakin, Lockheed Martin tərəfindən istehsal edilən F-16-nın törəməsi olan F-21 diqqət çəkir. O, Hindistan Hərbi hava qüvvələrinin spesifik xüsusiyyətlərinə cavab vermək üçün qurulub və dizayn edilib.
2025-ci ildə tamamilə Hindistanda istehsal olunan iki C-295 nəqliyyat təyyarəsi təqdim edilib.

3. Çin

Çin təkcə iqtisadi nəhəng deyil, həm də dünyanın üçüncü ən böyük hava qüvvələrinə malikdir. Xalq Azadlıq Ordusu (XAO) 3304 hərbi təyyarədən istifadə edir ki, bunlardan 1207-si qırıcı təyyarədir ki, bu da qlobal donanmanın təxminən 6 faizini təşkil edir.

Bu, Çini Asiyanın ən böyük aviasiya supergücünə çevirir.
J-35A gizli qırıcısı bu yaxınlarda təqdim edilib. Ölkədə həmçinin Rusiyanın Su-35 və altıncı nəsil Çendu J-36 təyyarələri də var.

2. Rusiya

Nəşrin məlumatına görə, Rusiyanın 2024-cü il etibarilə 4255 təyyarəsi olub. Bunların arasında 1970-ci illərdə hazırlanmış 1600 MiQ-29 var. 2024-cü ildə Rusiya beşinci nəsil qırıcı təyyarə kimi Su-57-ni təqdim edib. Dünyanın hər yerindən hərbi ekspertlər bunu tənqid ediblər.

1. Amerika Birləşmiş Ştatları

ABŞ dünyanın istənilən ölkəsi arasında ən çox hərbi təyyarəyə malikdir. Bu, onun beynəlxalq məsələlərdə əhəmiyyətli dərəcədə dominantlığının əsas səbəblərindən biri kimi qeyd olunur.

Məqalədə deyilir: “Flight Global”ın araşdırmasına görə, dünyanın ən böyük supergücünün 13.209 aktiv təyyarəsi var, baxmayaraq ki, 2019-cu ildə ABŞ-ın arsenalında 14.000-dən çox hərbi təyyarə var idi – bu rəqəm planlaşdırılan azaltmanın bir hissəsi olaraq azaldılır”.

ABŞ Hərbi hava qüvvələri dünyanın ən müasir təyyarə donanmasına malikdir, lakin yenə də bəzi köhnə pervanellə idarə olunan təyyarələrdən istifadə edir. Bununla belə, o, həmçinin dünyanın ən qabaqcıl uçuş texnologiyalarından bəzilərinə malikdir. Məsələn, “Lockheed Martin”in F-35A Lightning II təyyarəsi 1,6 Mach maksimum sürətə çata bilir. (lent.az)