Dejavü hissi nədir? Mütəxəssislər səbəbini açıqladı

Hər bir insan həyatında ən az bir dəfə Dejavü (Deja Vu – “artıq yaşanmış”) hissi ilə qarşılaşıb. Psixoloqların və nevroloqların fikrincə, bu fenomen insan beynində baş verən qısa müddətli yaddaş qarışıqlığı ilə bağlıdır.

Dejavü termini fransızcadan gəlir və “artıq görülmüş” mənasını verir. Bu vəziyyətdə şəxs yeni bir məkanı, vəziyyəti və ya hadisəni yaşadığını hiss edir, amma əslində onu əvvəllər yaşamayıb.

Mütəxəssislər bildirir ki, Dejavü beynin yaddaş sistemində qısa müddətli “uyğunlaşma” problemi ilə əlaqədardır. Məsələn, yeni məlumatın işlənməsi zamanı beyindəki sinaptik əlaqələr bir anlıq səhv işləyə bilər və yeni təcrübə “əvvəllər yaşanmış” kimi qavranılır.

Araşdırmalar göstərir ki, Dejavü xüsusilə gənclərdə və stressli vəziyyətlərdə daha tez-tez baş verir. Nevrologiya üzrə tədqiqatçılar bunu beynin hipokampus və temporal lob bölgələrindəki fəaliyyətlə əlaqələndirirlər.

Psixoloqlar bildirir ki, Dejavü ümumiyyətlə təbii və zərərsiz bir fenomendir. Lakin tez-tez və davamlı baş verərsə, bu, nevroloji problemlərin və ya epilepsiya kimi halların əlaməti ola bilər. Bu səbəbdən nadir hallarda mütəxəssis məsləhəti tövsiyə olunur.

Nəticə olaraq, Dejavü insan beyninin maraqlı və hələ tam izah olunmamış funksiyasıdır. Hər dəfə yaşandığında, insanın yaddaşı və şüur mexanizmlərinin necə işlədiyini xatırlatması baxımından diqqətəlayiqdir.

Altay